"Το υπόγειο"

φωτογραφία από εδώ

Σ΄ ένα στενό, κάθετα στην Κωνσταντινουπόλεως, υπάρχει μια όμορφη θεατρική γωνιά. Το Βαφείο. Τη γνώρισα φέτος, πριν λίγες μέρες. Μπαίνεις μέσα με μια μικρή επιφύλαξη. Παρέες παρέες η μια στριμωγμένη δίπλα στην άλλη. Σαν ένα μεγάλο σπίτι που περιμένει τους επισκέπτες του για μια όμορφη βραδιά. "Ελάτε", μας φωνάζει ένας από τους οικοδεσπότες, "αρχίζει η παράσταση σε λίγο". Μπαίνουμε σ' ένα στενό διάδρομο. Από κει μια μικρή σκάλα φωτισμένη μόνο με κεριά.

"Προσέχετε το κεφάλι σας", μας λένε ευγενικά και μας καθοδηγούν προς τη σκηνή. Τι παράξενη!

 Σαν μια μυστική φωλίτσα κι εμείς οι θεατές σαν μυσταγωγοί κάποιου παράνομου θεάματος. Έγκλειστοι, θαρρείς. Καθόμαστε και περιμένουμε χωρίς να μιλάει κανείς μας. Και τότε εμφανίζεται ο ηθοποιός. Στο φως των κεριών κι αυτός, μόνος...

 Η φωνή του μας συνεπαίρνει, μας οδηγεί στις βαθύτερες σκέψεις μας, κείνες που δεν τολμάμε να τις πούμε ποτέ δυνατά ούτε στον ίδιο μας τον εαυτό.
Ντοστογιέφσκι. "Το υπόγειο". Θεατρική διασκευή η Μάρω Βαμβουνάκη. Σκηνοθεσία ο Χρίστος Τσάγκας. Ο ηθοποιός, ο Στέργιος Ιωάννου. Κάπου τον ξέρω, μα και πάλι δεν είμαι σίγουρη. Μαζί του η Μαρία Καραζάνου, επίσης υπέροχη .
Μαγευόμαστε κυριολεκτικά. Κλεινόμαστε κι εμείς στο πιο βαθύ υπόγειο της ψυχής μας και παράλληλα φεύγουμε από το χώρο κι ακολουθούμε τις διαδρομές που μας χαράζουν τα λόγια του. Ο άνθρωπος και η εικόνα που έχει για τον ίδιο του τον εαυτό, η γνώση, η ελευθερία της βούλησης, η μοναξιά και η απομόνωση, τα αιώνια αναπάντητα ερωτήματα της ύπαρξής μας, δοσμένα τόσο απλά χωρίς να προκαλούν θλίψη, μιζέρια. Το αντίθετο, τολμάς και να γελάσεις ακόμη με τις συναρπαστικές διαδρομές της σκέψης του ήρωα που κάτι σου θυμίζουν, κάτι σου θυμίζουν...Απ' τις δικές σου ίσως;
Α, υπέροχο. Ειρωνεία, αυτοσαρκασμός και παράλληλα οι  βαθύτερες σκέψεις, οι  αδάμαστοι φόβοι, όλα μαζί σ' ένα υπέροχο πάντρεμα, τόσο ανθρώπινο και ξεκάθαρο ταυτόχρονα.
 Δεν υπάρχουν σκηνικά ακριβά, φωτισμοί, πρόγραμμα, σκηνικές ανατροπές.
Αλλά τίποτα δε σε κάνει να βαρεθείς.
Τούτος ο ηθοποιός κάνει τις πιο θεαματικές ανατροπές με μια του κίνηση, μ' ένα του βλέμμα. Μ' ένα μόνο άναμμα ενός κεριού. Δίνει όλη του την ψυχή. Κι ύστερα, μετά από ένα αβίαστα θερμό χειροκρότημα, μένει εκεί.
Σκύβει και μαζεύει τα χαρτιά που είχε πετάξει κατά τη διάρκεια της παράστασης και μας κοιτά με χαμόγελο. Μας σφίγγει το χέρι και μας ευχαριστεί που ήρθαμε. 

Τι όμορφα! Πόσο απλά!

Ένα ταξίδι αξέχαστο. Κυριακή απόγευμα. Βγαίνω και η Αθήνα μου φαίνεται πιο όμορφη και πιο καθαρή. Θαρρείς και χάθηκαν μεμιάς τα σκουπίδια του κόσμου όλου...